Θυρεοειδική οφθαλμοπάθεια

Video

Τι είναι η θυρεοειδική οφθαλμοπάθεια (ΘΟ) ;
Είναι η φλεγμονή στους ευπαθείς ιστούς μέσα στον κόγχο και την οφθαλμική κοιλότητα εξαιτίας της ανώμαλης δραστηριότητας του θυρεοειδούς αδένα (είτε πρόκειται για υπέρ- ή υπό-λειτουργία). Η φλεγμονή είναι μια μορφή ανοσολογικής αντίδρασης, αλλά οι ακριβείς παράγοντες που συνδέουν τη νόσο του θυρεοειδούς και την ΘΟ παραμένουν απροσδιόριστοι. Η ΘΟ συνήθως επηρεάζει και τους δύο οφθαλμούς και συναντάται συχνότερα τις γυναίκες.

Πότε συμβαίνει η ΘΟ;
Η φλεγμονώδης περίοδος της ΘΟ έχει διάρκεια έως και δύο χρόνια, και μπορεί να συμβεί:

1. οποιαδήποτε στιγμή μετά τη διάγνωση της δυσλειτουργίας του θυρεοειδούς αδένα, ή:
2. πριν διαγνωστούν οποιεσδήποτε αλλαγές του θυρεοειδούς, και, σπάνια:
3. χωρίς ποτέ να υπάρχουν ενδείξεις μη φυσιολογικής λειτουργίας του θυρεοειδούς

Ποια είναι τα συμπτώματα της θυρεοειδικής οφθαλμοπάθειας;
Οι περισσότεροι ασθενείς με ΘΟ βιώνουν μόνο ήπια συμπτώματα, όπως ξηρότητα ή ερεθισμό του οφθαλμού, ενώ άλλοι με την πιο ήπια μορφή της ΘΟ μπορεί να παραμένουν ασυμπτωματικοί. Σε εκείνους με σημαντικές φλεγμονώδεις αλλαγές, ενδέχεται να παρουσιαστούν τα ακόλουθα συμπτώματα:

1. Ενοχλητικοί οφθαλμοί
2. Δακρύρροια
3. Ερυθροί οφθαλμοί
4. Πρησμένα άνω ή κάτω βλέφαρα
5. Ένα βαθύ, σταθερό άλγος του οφθαλμικού κόγχου
6. Γουρλωμένα μάτια λόγω σύσπασης του άνω βλεφάρου, διογκωμένα μάτια (δηλαδή εξόφθαλμος) ή και τα δύο
7. Διπλή όραση, «είδωλα» γύρω από τις εικόνες, ή άλγος στις οφθαλμικές κινήσεις
8. Μειωμένη αντίληψη των χρωμάτων (τα κόκκινα χρώματα εμφανίζονται «γκριζωπά»)
9. Θόλωση της όρασης
10. Απώλεια της όρασης

Ποια είναι η θεραπεία της θυρεοειδικής οφθαλμοπάθειας;

Ήπια νόσος 
Στη μεγάλη πλειονότητα των ασθενών, η ΘΟ ακολουθεί μια ήπια πορεία και τα τεχνητά δάκρυα και οι αντιφλεγμονώδεις σταγόνες μπορεί να αρκούν για τον έλεγχο των συμπτωμάτων. Σε όλους τους ασθενείς πρέπει να ρυθμιστεί η λειτουργία του θυρεοειδούς σε φυσιολογικά επίπεδα και να διακοπεί το κάπνισμα. Τα από του στόματος συμπληρώματα σεληνίου θεωρούνται πλέον επωφελή σε ήπιες μορφές της νόσου. 
Σημαντική «ενεργός» νόσος 
Παρά το γεγονός ότι η φλεγμονώδης φάση στην ΘΟ είναι συνήθως αυτοπεριοριζόμενη, διάρκειας μεταξύ ενός και δύο ετών, η ενεργός φλεγμονή του κόγχου πρέπει να αντιμετωπίζεται για την αποφυγή μακροχρόνιων επιπλοκών, οι οποίες περιλαμβάνουν σύσπαση του βλεφάρου, διπλωπία, πρόπτωση του ματιού και απώλεια της όρασης. Οι πρόσφατες θεραπείες για τη διαχείριση της ενεργού φλεγμονής του κόγχου περιλαμβάνουν τη χορήγηση από του στόματος ή ενδοφλέβια στεροειδών. Σε κάποιες περιπτώσεις  χρησιμοποιούνται άλλα ανοσοκατασταλτικά φαρμάκων όπως η αζαθιοπρίνη καθώς και ακτινοθεραπεία του οφθαλμικού κόγχου. 
Σοβαρή θυρεοειδική οφθαλμοπάθεια 
Ένα πολύ μικρό ποσοστό των ασθενών υποφέρουν από έντονη φλεγμονή και δεν ανταποκρίνονται επαρκώς στις θεραπείες που αναφέρονται παραπάνω. Σε αυτούς τους ασθενείς, η επείγουσα χειρουργική επέμβαση (εντός ημερών ή εβδομάδων) μπορεί να είναι αναγκαία για την προστασία της όρασης. Αυτή η χειρουργική επέμβαση ονομάζεται «αποσυμπίεση του κόγχου» διότι ανακουφίζει τη φλεγμονώδη πίεση γύρω από τον οφθαλμό και το οπτικό νεύρο. 

Πότε απαιτείται η αποσυμπίεση του κόγχου; 

Η αποσυμπίεση του κόγχου ενδείκνυται στις ακόλουθες περιπτώσεις:

1. Όταν υπάρχει απώλεια της όρασης. Αυτό συμβαίνει σε περίπτωση βλάβης του οπτικού νεύρου (οπτική νευροπάθεια) που δεν ανταποκρίνεται επαρκώς στα ανοσοκατασταλτικά φάρμακα. Τότε απαιτείται επείγουσα χειρουργική επέμβαση.
2. Όταν παρουσιάζεται υψηλή πίεση στον κόγχο με συμφορημένα αιμοφόρα αγγεία και αυξημένη ενδοφθάλμια πίεση (δευτερογενές γλαύκωμα).
3. Όταν υπάρχει σημαντικός εξόφθαλμος, ο οποίος παραμένει σταθερός για τουλάχιστον 6 μήνες.