Γλαύκωμα

Τι είναι γλαύκωμα;

Το γλαύκωμα είναι μια οπτική νευροπάθεια, δηλαδή μια πάθηση του οπτικού νεύρου, η οποία εξαιτίας του αποκλεισμού της ροής του υδατοειδούς υγρού που παράγεται από το ακτινωτό σώμα αυξάνει την ενδοφθάλμια πίεση και καταστρέφει τα γαγγλιακά κύτταρα του αμφιβληστρoειδούς. Υπάρχουν διάφοροι τύποι γλαυκώματος, αλλά εμπίπτουν κυρίως σε δύο ομάδες, το γλαύκωμα ανοικτής και κλειστής γωνίας.

Ποιες κατηγορίες γλαυκώματος γνωρίζουμε;

1) Γλαύκωμα ανοικτής γωνίας (Εικ. 1)

Καλείται επίσης χρόνιο απλούν γλαύκωμα και είναι ο πιο συχνός τύπος. Το υγρό που παράγεται εντός του οφθαλμού αποχετεύεται από ένα λεπτό δίκτυο καναλιών. Καθώς γερνάμε αυτά τα κανάλια βοηθούν λιγότερο καλά στην αποχέτευση του υγρού και έτσι η πίεση εντός του ματιού μπορεί να αυξηθεί. Μια διαρκής αύξηση της πίεσης μπορεί να προκαλέσει ζημιά στο οπτικό νεύρο με αποτέλεσμα τη μείωση του οπτικού πεδίου και της οξύτητας της όρασης.

Εικ. 1 Κατηγορίες γλαυκώματος

2) Γλαύκωμα κλειστής γωνίας (Εικ. 1)

Ονομάζεται επίσης οξύ γλαύκωμα. Αν τα κανάλια αποχέτευσης του οφθαλμού ξαφνικά κλείσουν τότε δημιουργείται μια απότομη αύξηση της πίεσης, η οποία μπορεί να είναι πολύ επώδυνη και να προκαλέσει απώλεια της όρασης. Πρόκειται για μια κατάσταση έκτακτης ανάγκης και θα πρέπει αντιμετωπιστεί άμεσα.

3) Γλαύκωμα φυσιολογικής πίεσης

Κάποιες φορές, η πίεση στο μάτι είναι «φυσιολογική» (κάτω από 21mmHg), αλλά μπορεί ακόμα και έτσι να υπάρχει γλαύκωμα. Αυτό συμβαίνει επειδή μόνο ένα ποσοστό της βλάβης του οπτικού νεύρου οφείλεται στην πίεση. Το άλλο ποσοστό οφείλεται στη μειωμένη παροχή αίματος στον οφθαλμό. Αυτός ο τύπος γλαυκώματος δεν αποτελεί ένα ξεχωριστό είδος γλαυκώματος, αλλά στην ουσία είναι ένα γλαύκωμα ανοικτής γωνίας το οποίο είναι λιγότερο εξαρτώμενο από την πίεση εντός του ματιού.

4) Οφθαλμική υπερτονία

Οφθαλμική υπερτονία είναι η πάθηση κατά την οποία η πίεση του οφθαλμού αυξάνεται, αλλά δεν προκαλεί ζημιά στο οπτικό νεύρο. Απαιτεί μόνο στενή παρακολούθηση, αλλά μερικές φορές μπορεί να χρειαστεί η χορήγηση αγωγής με οφθαλμικές σταγόνες για να επανέλθει η πίεση σε χαμηλότερα επίπεδα.

Ποια είναι τα συμπτώματα του γλαυκώματος;

Στο γλαύκωμα ανοιχτής γωνίας συχνά δεν παρουσιάζονται πρώιμα συμπτώματα, καθώς η βλάβη στο οπτικό νεύρο είναι τόσο αργή που δεν γίνεται αντιληπτό. (Εικ. 2) Μόνο όταν είναι προχωρημένο παρατηρείται μια διαταραχή του οπτικού πεδίου και της όρασης. Το οξύ γλαύκωμα είναι πολύ διαφορετικό και προκαλεί ένα επώδυνο, κόκκινο μάτι με μειωμένη οπτική οξύτητα. Μερικοί άνθρωποι επίσης νιώθουν ναυτία και αίσθημα λιποθυμίας. Χρωματιστοί δακτύλιοι γύρω από τα φώτα σε αμυδρό φωτισμό μπορεί να είναι ένα προειδοποιητικό σημάδι του οξέος γλαυκώματος.

Εικ. 2 Παθολογικό οπτικό νεύρο σε γλαυκωματικό ασθενή

Ποιοι είναι οι παράγοντες αυξημένου κινδύνου εμφάνισης γλαυκώματος ανοικτής γωνίας;

• Η ηλικία άνω των 40 ετών
• Η Αφρικανική καταγωγή
• Γενετικοί παράγοντες / κληρονομικότητα. Θα πρέπει να έχετε τακτικούς ελέγχους των οφθαλμών από την ηλικία των 35 εάν υπάρχει ένας στενός συγγενής με γλαύκωμα.
• Μυωπία
• Διαβήτης

Πώς γίνεται η διάγνωση του γλαυκώματος;

Γίνεται από τον οφθαλμίατρο σας, ο οποίος θα ελέγξει την ενδοφθάλμια πίεση, το οπτικό νεύρο και το οπτικό σας πεδίο. Οι περαιτέρω εξετάσεις που βοηθούν στην παρακολούθηση της εξέλιξης του γλαυκώματος περιλαμβάνουν τη μέτρηση των οπτικών πεδίων, τις απεικονιστικές μεθόδους ελέγχου του οπτικού νεύρου, τη γωνιοσκοπία και τη βυθοσκόπηση.

Ποια είναι η θεραπευτική προσέγγιση στο γλαύκωμα;

Ο στόχος είναι να μειωθεί η πίεση στον οφθαλμό. Αυτό μπορεί να γίνει με οφθαλμικές σταγόνες, λέιζερ ή εγχείρηση.

Α] Οφθαλμικές σταγόνες

Πιο συχνά χρησιμοποιούνται οι εξής:

• Timoptol: ένας β-αναστολέας που μειώνει την παραγωγή του υδατοειδούς εντός του οφθαλμού.
• Xalatan / Lumigan / Travatan/ Monoprost: ανάλογα προσταγλανδίνης που μειώνουν την παραγωγή του υδατοειδούς υγρού, καθώς επίσης αυξάνουν την αποχέτευσή του.
• Trusopt: ένας αναστολέας καρβονικής ανυδράσης που μειώνει την παραγωγή του υδατοειδούς υγρού εντός του οφθαλμού.
• Συνδυασμοί των παραπάνω σταγόνων όπως: Xalacom, Ganfort, Cosopt.
• Acetazolamide (Diamox) είναι υπό τη μορφή δισκίου Trusopt και βοηθά στην ταχεία μείωση της πίεσης στον οφθαλμό.

Β] Θεραπεία με λέιζερ

Μπορεί να βοηθήσει για να ανοίξει το σύστημα αποχέτευσης, αλλά έχει ένα πολύ μεταβλητό αποτέλεσμα μεταξύ των ασθενών.

Γ] Χειρουργική (Τραμπεκουλεκτομή)

Στη σημερινή εποχή όλο και σπανιότερα απαιτείται μια χειρουργική επέμβαση για το γλαύκωμα, λόγω της επιτυχίας των διαθέσιμων σύγχρονων οφθαλμικών σταγόνων. Η χειρουργική επέμβαση, ωστόσο εξακολουθεί να χρειάζεται για επιλεγμένες περιπτώσεις ή όπου υπάρχει συνεχιζόμενη βλάβη στο οπτικό νεύρο παρά τη χρήση αντιγλαυκωματικών κολλυρίων.

Ποια είναι η ενδεδειγμένη πρόληψη στο γλαύκωμα;

Όλοι οι ενήλικες άνω των 40 ετών θα πρέπει να υποβάλλονται σε οφθαλμολογικό έλεγχο κάθε 2 χρόνια για να ελεγχθούν για πιθανά πρώιμα σημάδια γλαυκώματος.